7. Eğitim ve Bilim Olimpiyatı proje sergisi 19-22 Mayıs 2010 tarihleri arasında İzmir Fuarı'nda yapıldı.İlköğretim 6-8 kategorisinde başvurusu yapılan 1600 projeden 20 tanesi sergilenmek üzere İzmir'e davet edildi. Final sergisi sonunda yapılan değerlendirmede ilimiz Ortahisar Fatih İlköğretim Okulu 7.sınıf öğrencileri Burak Genç ve Mehmet Sarıkaya'nın Fen ve Teknoloji öğretmeni Mustafa Yalçın danışmanlığında hazırlamış olduğu "Çekirdeklik Kabak Bitkisinin Meyve Kısımlarının Organik Gübre Olarak Değerlendirilmesi" projesi ikincilik ödülü aldı. Projemiz İç Anadolu bölgesinden katılan tek proje olmuştur.
Özet
İlimizde çekirdeklik kabak bitkisi yaygın olarak yetiştirilmektedir. Yetiştirilen kabakların çekirdekleri çıkartılıp işlenmektedir. Fakat meyve kısımları değerlendirilmemektedir. Bu projemizde çekirdeklik kabak bitkisinin meyve kısımlarından elde edilen suyun organik gübre olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. 6 adet saksıda yetiştirilen fasulye bitkilerinden 2 tanesini kontrol grubu olarak çeşme suyu ile, 2 tanesini hacimce %20'lik kabak suyu ile ve 2 tanesini de hacimce %40'lık kabak suyu ile sulanmıştır. 5 hafta sonunda çeşme suyu ile sulanan fasulyelerin boy ortalaması 49 cm, %20'lik kabak suyu ile sulanan fasulyelerin boy ortalaması 64,5 cm ve %40'lik kabak suyu ile sulanan fasulyelerin boy ortalaması 76 cm olarak hesaplanmıştır. Sulama suyundaki kabak suyu miktarının artmasıyla bitkideki boy uzunluğunun da arttığı tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar çekirdeklik kabak bitkisinin meyve kısmından elde edilen suyun bitkilerin büyümesine olumlu yönde etki ettiğini ve organik gübre olarak kullanılabilineceğini göstermiştir. Bu şekilde organik gübre kullanılarak gerçekleştirilecek tarım faaliyetleri sonucunda bitki, hayvan ve insan sağlığı korunacağı gibi toprak ve su kirliliği de önlenecektir. Ayrıca değerlendirilmeyen doğal kaynaklarımızın değerlendirilmesi ile ülke ekonomisine katkı sağlanacaktır.
Giriş
Nevşehir ilinde çekirdeklik kabak bitkisi yaygın olarak yetiştirilmektedir. Sonbahar aylarında kabaklar toplanmakta, çekirdekleri çıkartıldıktan sonra resim 1'de görüleceği gibi meyve kısımları atılmaktadır.
Resim 1: Çekirdeklik kabak bitkisinin meyve kısımları
Proje amacı: İlimizde yaygın olarak yetiştirilen çekirdeklik kabak bitkisinin meyve kısmının organik gübre olarak değerlendirilebilineceğini göstermek.
Proje hedefleri:
İlimizde değerlendirilmeyen bir doğal kaynağı değerlendirmek
Organik gübre kullanımının artırılmasını sağlamak
Organik tarım ile bitki, hayvan ve insan sağlığını korumak
Kimyasal gübrelerin neden olduğu toprak ve su kirliliğini önlemek
Ülke ekonomisine katkı sağlamak
Projenin uygulanması:
Çekirdeklik kabak bitkisinin meyve kısımları katı meyve sıkacağından geçirilerek suyu çıkartıldı. Bu su kullanılarak hacimce %20'lik ve %40'lık kabak suyu çözeltileri hazırlandı.
6 adet eşit büyüklükte saksı alınarak her birine aynı yerden alınan topraktan eşit miktarda konuldu ve 2'şer tane fasulye tohumu ekildi.
Saksılar oda sıcaklığında, eşit miktarda ışık alacak şekilde pencere önüne yerleştirildi (Resim 2).
Resim 2: Fasulye bitkilerinin yetiştirildiği yer
-Saksılardan 2 tanesi kontrol grubu olarak çeşme suyu ile, 2 tanesi %20'lik kabak suyu ile ve 2 tanesi de %40'lık kabak suyu ile sulandı.
-Tüm saksılara sulama suları 5 hafta boyunca aynı zamanda ve eşit miktarlarda verildi.
-5.hafta sonunda bitkilerin fotoğrafları çekildi (Resim 3) ve boy uzunlukları ölçüldü.
Resim 3: 5.hafta sonunda fasulye bitkileri
Sonuçlar:
5 hafta sonunda yapılan boy uzunluğu ölçümlerinde:
· Çeşme suyu ile sulanan fasulyelerin boyları 47 cm ve 51 cm
· %20'lik kabak suyu ile sulanan fasulyelerin boyları 64 cm ve 65 cm
· %40'lık kabak suyu ile sulanan fasulyelerin boyları 75 cm ve 77 cm
olduğu görüldü. Bu veriler kullanılarak Boy – Sulama suyu grafiği çizildi (Grafik 1).
Grafik 1: Boy – Sulama Suyu
Fen ve Teknoloji öğretmenimiz Mustafa Yalçın ve 7/A sınıfı öğrencilerinden Mehmet Sarıkaya ve Burak Genç okulumuzu İzmir de başarıyla temsil etmişlerdir.